Hufgesundheit · Hufwissen · 1 Kommentar ·januari 28, 2022

hoefkanker

Veel paardeneigenaren worden bang en angstig als ze de diagnose hoefkanker krijgen. Maar het goede nieuws is: als de ziekte vroeg wordt ontdekt en behandeld, is de kans op herstel erg groot. Het zijn echter juist de vroege stadia van klauwkanker die vaak over het hoofd worden gezien en de diagnose wordt pas in een vergevorderd stadium gesteld. Daarom willen we met dit artikel wat educatief werk doen, zodat paardeneigenaren de ziekte beter kunnen herkennen en tijdig tegenmaatregelen kunnen nemen.

Wat is hoefkanker en hoe herken je het?

Hoefkanker is geen "echte" kanker (d.w.z. geen carcinoom), daarom wordt de ziekte in het Engels ook wel "paardenkanker" (in plaats van "kanker") genoemd. In plaats daarvan is hoefkanker een wondgenezingsstoornis van het hoefcorium, vergelijkbaar met wild vlees in huidwonden. Meer specifiek is hoefkanker "chronische hypertrofische pododermatitis" - dit betekent dat de cellen van het hoefcorium vergroot zijn en er een abnormale keratineproductie is (parakeratose). De hoefhoorn "groeit" zodat de typische, bloemkoolachtige uitgroeisels op de hoef ontstaan.

Hufkrebs beim Pferd

Deze gezwellen vertegenwoordigen echter al het gevorderde stadium. In het begin is de hoefkanker vrij onopvallend - althans visueel. Want wat veel opvallender is, is de geur: hoefkanker gaat gepaard met een heel kenmerkende stank. Veel mensen beschrijven de geur als cheesy-pus-ontbindend - in ieder geval zeer weerzinwekkend.

Een ander onderscheidend kenmerk is dat het weefsel sterk wordt voorzien van bloed en zeer snel begint te bloeden, zelfs als het slechts heel licht wordt aangeraakt (bijvoorbeeld bij het uitkiezen van de hoeven).

Typisch begint hoefkanker in het gebied van de kikker (daarom ook "straalkanker" genoemd), waar vaak een witgele of grijsachtige vettige afscheiding zichtbaar is.

Hoefkanker is niet beperkt tot de kikker, maar verspreidt zich in afwezigheid van lucht en kan zo de hele zool en wand infiltreren en zelfs "opblazen". In gebieden waar de kanker geen directe tegendruk heeft (bijvoorbeeld in de laterale collaterale groeven), zijn vaak filamenteuze villi van het hoefcorium zichtbaar.

Vaak wordt aanvankelijk slechts één hoef door de ziekte aangetast, maar daarna kunnen alle vier de hoeven worden aangetast. Statistisch gezien worden achterhoeven vaker aangetast dan voorhoeven.

De ziekte kan zich ook verspreiden naar de kroon (kraagbandontsteking). Wanneer dit het geval is, ziet de kroon er geïrriteerd uit (gezwollen en rood) en is het haar daar meestal niet meer plat maar staat het overeind.

Hoefkanker is meestal erg pijnlijk bij aanraking, daarom vertonen veel aangetaste paarden ook kreupelheid. Maar kreupelheid is in het begin vaak subtieler dan latente gevoeligheid en wordt daarom vaak over het hoofd gezien als het eerste teken. In een vergevorderd stadium worden veel paarden echter heel duidelijk kreupel.

Oorzaak(en) van hoefkanker

Hoewel het een zeer ernstige aandoening is, wordt hoefkanker verrassend slecht begrepen. Tot op heden is niet volledig opgehelderd hoe klauwkanker ontstaat. Lange tijd werd aangenomen dat de ziekte werd veroorzaakt door bacteriën of papillomavirussen, maar dit is nu weerlegd - althans als de enige oorzaak. In plaats daarvan wordt nu aangenomen dat het een multifactorieel proces is, d.w.z. verschillende factoren moeten samenkomen om de ziekte te laten uitbreken.

Er zijn verschillende omstandigheden die kunnen leiden tot irritatie van het corium van de hoef, wat op zijn beurt hoefkanker kan veroorzaken

Druk in de hoef

Gebrek aan hoefbesnoeiing of ongunstige huisvestingsomstandigheden kunnen leiden tot kneuzingen in de hoef, vooral in het kikkergebied. Deze omvatten te lange staven en/of hakken, evenals geforceerde hoeven. De resulterende druk irriteert de dermis; als deze aandoening aanhoudt, kan het uiteindelijk uitgroeien tot hoefkanker.

Sommige hoefbekappers zeggen zelfs dat de hoef weer "ruimte wil maken" met het woekerende weefsel.

Infecties en spruw

Het hoefcorium kan ook overmatig geïrriteerd raken door langdurige infectie. Dit omvat met name spruw: als deze door de bovenste hoornlagen heen vreet, komt het heel snel in de buurt van de dermis. Het is niet ongebruikelijk dat hoefkanker wordt voorafgegaan door ernstige spruw. Deze associatie komt zo vaak voor dat veel hoefsmeden menen dat hoefkanker altijd het gevolg is van spruw.

Zelfs als er waarschijnlijk een verband bestaat tussen deze twee hoefaandoeningen, verschillen ze fundamenteel: terwijl spruw een hoornafbrekend (d.w.z. degraderend) proces is, is hoefkanker een hoornvormend (d.w.z. opbouw) proces) Verwerken. Bovendien tast spruw dood weefsel (hoorn) aan, terwijl hoefkanker levend weefsel aantast (sclera).

Beide ziekten produceren stinkende, vettige stoffen, die je als eigenaar goed kunt onderscheiden: spruw ziet er gitzwart uit, terwijl hoefkanker heel helder is. De geur van spruw doet meer denken aan rotte eieren (omdat de bacteriën breken langs de hoefhoorn laat de zwavel die het bevat vrij), terwijl de geur van hoefkanker als veel intenser en onaangenamer wordt ervaren en wordt beschreven als cariës of etterig/ontbindend.

De overgang tussen de twee ziekten kan vloeiend zijn, of beide kunnen tegelijkertijd aanwezig zijn: hoefkanker kan zich bijvoorbeeld al verspreiden in de centrale sulcus, terwijl de laterale sulcus "alleen" wordt aangetast door spruw .

Hufkrebs in fortgeschrittenem Stadium, in Behandlung

Voeding

In hoeverre voeding een rol speelt bij het ontstaan van klauwkanker is onder experts controversieel. Zo wordt besproken of een nutriëntentekort (vooral een zinktekort) kan leiden tot een gedegenereerde hoornproductie en daarmee tot klauwkanker.

Wat echter onbetwist is, is dat de hoef ook als ontgiftingsorgaan fungeert en dat vooral het leder van de hoef wordt belast. Controleer daarom vooral de voeding als er tegelijkertijd stofwisselings- of huidproblemen (bijv. mallenders, sarcoïden of eczeem) zijn of waren! Want ook als deze problemen op dit moment niet acuut zijn, kan toch de stofwisseling worden aangetast of kan er een nutriëntentekort zijn ontstaan.

Genetica

Ook is onduidelijk of er een genetische aanleg is voor hoefkanker. Omdat het lijkt alsof zwaardere rassen met veel veren (trekpaarden, knutselaars, Friezen, etc.) te vaak last hebben van hoefkanker. Het zijn echter juist deze rassen die ook vaak worden aangetast door stofwisselingsproblemen en spruw, daarom is het misschien geen genetische factor, maar eerder een combinatie van dezelfde uitlokkende factoren. Dit kunnen ook de verhoogde voedingsbehoeften zijn die vaak bij deze rassen worden aangetroffen (bijvoorbeeld door overgewicht of veel spiermassa).

Behandelingsopties

Er zijn verschillende benaderingen van behandeling, afhankelijk van het stadium en de lokale omstandigheden (stalhygiëne) De diagnose en het individuele behandelplan moeten worden gemaakt door een dierenarts, daarom willen we geen specifieke behandelingen in dit artikel .

Maar het is belangrijk: een succesvolle behandeling van hoefkanker is teamwork - tussen dierenarts, klauwbekapper, voedingsdeskundigen, staloperator en paardeneigenaar. Een hoefkreeftenpaard moet droog en schoon zijn, wat vaak betekent dat de huisvestingsomstandigheden moeten worden aangepast. Er moet een nutriëntenbalans worden gemaakt en de voeding moet zo nodig worden aangepast. De hoef moet regelmatig (elke 2-3 weken) worden onderhouden en tussendoor zorgvuldig door de eigenaar worden verzorgd. In de meeste gevallen zal dit bestaan uit dagelijkse reiniging met milde (kern)zeep en het aanbrengen van een hoefverband. Het basisprincipe is: de dermis mag tijdens de procedure niet extra geïrriteerd raken om een overmatige reactie (hoornproductie) te voorkomen. In plaats daarvan moeten bacteriën voorzichtig worden verwijderd en de huidregeneratie gestimuleerd met milde middelen.

Als de ziekte in een vroeg stadium wordt gediagnosticeerd, is behandeling duur, maar niet moeilijk. Aan de andere kant, als er geen (of te late) behandeling is, is de kans op succes erg klein - in het ergste geval moet het paard misschien zelfs worden geëuthanaseerd.

Chirurgische verwijdering van het aangetaste weefsel wordt herhaaldelijk aanbevolen. Een dergelijke operatie is echter een uiterst ingrijpende (en niet altijd succesvolle) procedure en dient daarom pas als laatste optie te worden overwogen wanneer alle andere maatregelen hebben gefaald.

Daarom geldt bij hoefkanker met name het volgende: hoe eerder de eerste tekenen correct worden geïnterpreteerd en behandeld, hoe groter de kans op een volledige en ongecompliceerde genezing.

Auteur: Nathalie Kurz www.mein-leben-ist-ein-ponyhof.at

Foto's: Renee Hüttenbrenner, Iren Altmann, Anna Dorothea Konz

Bronnen